عوامل موثر در طول عمر مفید رزین سختی گیر

عوامل موثر در طول عمر مفید رزین سختی گیر چیست؟ رزین سختی گیر که اغلب از نوع رزین تبادل کاتیونی هستند و با مبادله یونی می توانند آب سخت را به آب نرم تبدیل کنند بیشتر در صنعت تصفیه آب و پساب کارخانجات مورد استفاده قرار می گیرند. رزین های سختی گیر دارای عمر مفید هستند. طول عمر مفید رزین سختی گیر به عوامل مختلف وابسته است از جمله: کیفیت و نوع رزین، نحوه استفاده از رزین، نحوه نگهداری رزین، نحوه احیا و بازسازی آن، میزان سختی آب، زباله های شیمیایی، مواد شیمیایی مانند کلر و کلرامین بالا، آهن بالا در آب، آلودگی رزین و مخلوط آنها با یکدیگر و موارد دیگر است. به صورت کلی طول عمر مفید رزین سختی گیر پرولایت اگر با رعایت نکات نگهداری درست و صحیح اتفاق بیفتد می تواند چیزی در حدود بین ۵ تا ۱۰ سال باشد. در ادامه هر کدام از این فاکتورها را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار داده ایم.

11 عامل موثر در طول عمر مفید رزین سختی گیر

رزین های سختی که اغلب رزین کاتیونی هستند و برای جذب رسوبات آب که اغلب یون های کلسیم و منیزیم هستند ساخته شده اند. رزین های سختی گیر با تبادل یونی می توانند آب سخت را به آب نرم تبدیل کنند. این رزین ها یک چرخه عمر مفید دارند و در صورت استفاده درست می توانند تا سالیان زیاد دوام بیاورند و باعث کاهش هزینه های تعویض و نگهداری شوند. از عوامل موثر در طول عمر مفید رزین سختی گیر می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• نوع و کیفیت رزین

مهم ترین عامل موثر در طول عمر مفید رزین نوع رزین انتخابی است. انتخاب رزین باکیفیت از برند معتبر به دلیل ظرفیت بالاتر و طول عمر بیشتر بسیار مقرون به صرفه تر است. شاید در ابتدا شما مجبور باشید هزینه های بیشتری بابت خرید رزین سختی گیر با کیفیت بپردازید اما در ادامه این هزینه برای شما سودآور خواهد بود. اما قبل از انتخاب رزین حتماً باید سختی آب خود را مورد بررسی قرار دهید تا بتوانید رزینی متناسب و سازگار با سختی آب تهیه کنید.

راهکار :

انتخاب نوع و نمونه معتبر و اصل از رزین های سختی گیر از برندهای مشهور و معتبر که دارای کیفیت بالایی هستند مانند رزین سختی گیر پرولایت که دارای کیفیت مرغوب با دوام بالا است. همچنین، دارای گواهینامه های متعدد مطابق با استانداردهای بین المللی می باشد. توجه داشته باشید که در زمان انتخاب رزین، تشخیص کیفیت رزین تبادل یونی ( ارزیابی رزین تقلبی از اصل ) اهمیت زیادی دارد و باید شما بتوانید رزین اصل را از تقلبی تشخیص دهید.

توجه:

اغلب قیمت رزین های مرغوب و باکیفیت گران تر هستند. به عنوان مثال قیمت رزین سختی گیر پرولایت به دلیل مرغوبیت و طول عمر بیشتر نسبت به برندهای دیگر کمی بیشتر است. اما این افزایش قیمت نسبت به چرخه عمر و استفاده و دوام آن مقرون به صرفه می باشد.

• نوع سختی آب (TDS)

سختی آب در طول عمر مفید رزین سختی گیر تاثیر زیادی دارد. هر چقدر سختی آب زیاد باشد طول عمر مفید رزین کمتر می شود. بهتر است برای دوام بیشتر رزین های سختی گیر در این چرخه برای آب هایی که سختی بیشتری دارند از رزین های خاص استفاده شود و یا از چندین نوع رزین ترکیبی استفاده شود.

راهکار:

زیاد بودن سختی آب می تواند یک چالش برای دستگاه سختی گیر محسوب شود. برای حل این مشکل می تواند از چند ستون رزین برای سختی گیر استفاده شود و ترکیبی از رزین های مختلف ضعیف و قوی برای دستگاه استفاده شود.

• نحوه استفاده از رزین

نحوه استفاده از رزین باید به گونه ای باشد که دستورالعمل های سازنده به درستی اجرا شود. برخی از این دستورالعمل ها می تواند مربوط به فرایند بازسازی و عدم اجرای مناسب آن باشد یا برخی مربوط به استفاده نادرست از رزین در شرایط نامطلوب باشد که هر کدام از این موارد می توانند بر روی عمر مفید رزین سختی گیر تاثر داشته باشد.

راهکار:

دقت به تمامی نکات و دستورالعمل های تولید کننده رزین که شامل نحوه استفاده، نحوه نگهداری، نحوه بازسازی و … می شود.

• نحوه احیا رزین سختی گیر

عملیات احیا و بازسازی رزین سختی گیر اهمیت زیادی دارد و باید مطابق با دستور العمل های سازنده رزین و متناسب با میزان سختی آب باشد. علاوه بر این، انتخاب نوع مواد مناسب و با کیفیت برای فرایند بازسازی و احیا می تواند تاثیر زیادی در طول عمر مفید رزین های تبادل یونی داشته باشد. به عنوان مثال برای احیا رزین های کاتیونی بهتر است از محلول آب نمک یا کلرید سدیم با درجه خلوص حدود ۱۰ الی ۱۵ درصد استفاده شود. پشنهاد می شود نمک مورد استفاده در فرآیند بازسازی رزین با خلوص 99 درصد انتخاب شود. علاوه بر این عملیان اجرایی صحیح شستشو و شستشوی معکوس می توانند علاوه بر بالا بردن کارایی و بهره وری بالاتر سیستم می تواند بر طول عمر مفید رزین نیز تاثیر داشته باشد.

فرآیند بازسازی رزین سختی گیر یکی از مراحل مهم برای دستگاه سختی گیر محسوب می شود که اگر به درستی اتفاق نیفتد می تواند باعث آسیب به دستگاه و کاهش راندمان شود. بنابراین اگر بعد از فرایند بازسازی رزین مشاهده شد که آب خروجی کیفیت مطلوبی ندارد و همچنان سخت است باید نسبت به تعویض رزین سختی گیر اقدام شود.

راهکار:

مواد مورد استفاده برای احیا رزین باید دارای کیفیت و مرغوبیت بالایی باشد تا بتواند عمر رزین ها را افزایش دهد. هر چقدر درجه خلوص آب نمک یا کلرید سدیم بیشتر باشد کیفیت بازسازی بهتر و راندمان بالاتر خواهد بود.

• زباله های شیمیایی

یکی از عوامل موثر در طول عمر مفید رزین سختی گیر زباله های شیمیایی هستند. زباله های شیمیایی می توانند در چرخه محیط زیست وجود داشته باشند و به صورت ناخواسته به آب ورودی دستگاه سختی گیر راه پیدا کنند. این زباله های شیمیایی می توانند باعث آلودگی رزین ها شوند و باعث ایجاد خراش و ترک خوردن بر روی مهره های رزین گردند که این مساله می تواند منجر به کاهش طول عمر رزین ها و تعویض زود هنگام آنها گردد.

راهکار:

بررسی آب ورودی به صورت دوره ای و استفاده از فیلتر های کربن فعال به منظور حذف زباله های شیمیایی قبل از ورود به سیستم سختی گیر است. همچنین، برای جلوگیری از آلودگی رزین های سختی گیر نسبت به زباله های شیمیایی لازم است آنها را تمیز نگهداری کنید.

• مواد شیمیایی مانند کلر و هیپو کلریت سدیم

یکی از عوامل موثر که می تواند بر چرخه عمر رزین ها تاثیر بگذارد مواد شیمیایی مانند کلر و هیپوکلریت سدیم هستند. این مواد به دلیل ضد عفونی کردن به آب اضافه شده و از طریق جریان آب ورودی به سیستم دستگاه سختی گیر وارد می شوند که مقادیر زیادی از این مواد شیمیایی در آب می تواند باعث تخریب و آسیب رزین های سختی گیر شود. اثرات تخریبی کلر بر روی رزین ها به شکل شکستن دانه های رزین و تغییر شکل آنها (تبدیل به یک ماده خمیری شکل) خودش را نشان می دهد.

راهکار:

استفاده از فیلتراسیون های کربن فعال به منظور حذف مواد کلر یا مواد هیپوکلریت سدیم قبل از ورود به سیستم است.

• دبی بالا در سیستم سختی گیر

دبی بالا در سیستم سختی گیر آب می تواند باعث افزایش فشار بر رزین ها شده و به آنها آسیب وارد کند. همین مساله باعث کاهش عمر مفید رزین ها می شود.

راهکار:

بررسی فشار در سیستم سختی گیر و استفاده از دستگاه های کنترلر تنظیم دبی به منظور تنظیم دبی مناسب در سیستم سختی گیر است. اغلب دستگاه های سختی گیر مجهز به شیر سختی گیر رزینی هستند که وظیفه آن اجرای تنظیمات به صورت خودکار است.

• دمای بالا در دستگاه سختی گیر آب

دما یکی از فاکتورهای مهم و تاثیرگذار بر روی سیستم سختی گیر است.اگر دما در سیستم بسیار بالا یا پایین تعبیه شود می تواند باعث آسیب به رزینهای سختی گیر شود و کارایی انها را تحت تاثیر قرار دهد. زیرا دمای زیاد می تواند ساختار ملکولی رزین را تغییر دهد به گونه ای که ظرفیت تبادل آنها کاهش پیدا کند و در نتیجه عمر مفید رزین ها نیز کمتر خواهد شد.

راهکار:

بررسی دائم دما در سیستم که بهتر است توسط سنسورهای حرارتی و دستگاه های مناسب برای تشخیص دما اتفاق بیفتد. این مساله می تواند کنترل بیشتری برای دما ایجاد کند و

• احیای مداوم رزین ها

چرخه احیا و بازسازی مداوم می تواند باعث کاهش عمر مفید رزین سختی گیر شود. زیرا رزین ها دائما در حال مبادله هستند و این چرخه به صورت مداوم و زیاد می تواند کارایی آنها را کاهش دهد.

راهکار:

انتخاب مناسب رزین های سختی گیر، انتخاب مواد مرغوب برای بازسازی رزین، بررسی TDS آب و در صورت بالا بودن استفاده از چندین ستون رزین برای تصفیه مناسب

• مخلوط کردن رزین ها با هم

در بسیاری از سیستم های سختی گیر آب، کاربران رزین ها را با هم مخلوط می کنند و یا برای بازسازی به صورت دسته ای آنها را احیا می کنند. همچنین، ممکن است فروشنده اقدام به مخلوط کردن رزین های سختی گیر کند. مشکل این روش ها زمانی است که برخی از رزین ها آلوده شده باشند و همین کافی است که تمام رزین های سالم را هم درگیر و آلوده نماید. با توجه به اینکه رزین های آلوده در زمان احیا به درستی بازسازی نمی شوند بهره وری و کارایی سیستم کاهش پیدا می کند و لازم است رزین ها تعویض شوند.

راهکار:

عدم مخلوط رزین ها به صورت دستی، عدم بازسازی رزین ها به صورت دسته ای که بهتر است از رزین های میکس بد استفاده شود.

• آب با مقدار آهن بالا

آهن به عنوان یک عنصر آلوده کننده برای رزین ها محسوب می شود و می تواند کارایی و عملکرد رزین های سختی گیر را تحت تاثیر قرار دهد. از این رو، اگر آب ورودی به سیستم سختی گیر دارای مقادیر زیادی آهن باشد می تواند عمر مفید رزین های سختی گیر را تحت تاثیر قرار دهد و آنها را آلوده کند.

راهکار:

استفاده از فیلتراسیون برای حذف آهن قبل از ورود به سیستم

به صورت کلی مشکل رایج در رزین های تبادل یونی سختی گیر می تواند در دسته بندی مختلف قرار بگیرد که لازم است هر کدام شناسایی شوند و برای رفع هر مورد راهکار مناسبی ارائه شود.

سوالات متداول در مورد عوامل موثر در طول عمر مفید رزین سختی گیر

• طول عمر رزین سختی گیر آب چقدر است؟

معمولاً در صورت نگهداری درست و مرغوب بودن رزین طول عمر رزین سختی گیر بین 5 تا 10 سال است. البته این عمر مفید برای رزین های آنیونی کمتر است.

• چه عواملی بر روی طول عمر مفید رزین تاثیر می گذارند؟

کیفیت و نوع رزین، نحوه استفاده از رزین، نحوه نگهداری رزین، نحوه احیا و بازسازی آن، میزان سختی آب، زباله های شیمیایی، مواد شیمیایی مانند کلر و کلرامین بالا، آهن بالا در آب، آلودگی رزین و مخلوط آنها با یکدیگر و دما، فشار، بازسازی بیش از اندازه، کیفیت مواد احیا  همگی نقش مهمی در طول عمر مفید رزین دارند.

• چگونه می توان طول عمر رزین سختی گیر آب را افزایش داد؟

استفاده از راهکارهای فیلتراسیون قبل از آب ورودی به دستگاه ، رعایت دستورالعمل های سازنده برای نگهداری، نحوه استفاده و بازسازی رزین، رعایت دما، فشار در سیستم با استفاده از کنترلرها، بازرسی دوره ای به منظور شستشوی معکوس و نگهداری و تعمیر سیستم

• تعویض رزین چه زمانی باید انجام شود؟

زمانیکه سختی آب خروجی زیاد باشد و کارایی سیستم کاهش پیدا کند. همچنین اگر افت فشار در سیستم افزایش پیدا کند و عبور اب دشوار شود و یا رزین ها آسیب دیده باشند نیاز است رزین های سختی گیر تعویض شوند.

• احیا رزین سختی گیر چند وقت یکبار اتفاق می افتد؟

تعداد دفعات احیا رزین سختی گیر دقیقاً به میزان سختی آب و میزان مصرف آب بستگی دارد.